193 Sayılı GVK’da belirtilen mal ve hakların kiraya verilmesi karşılığında elde edilen kira gelirler “gayrimenkul sermaye iradı” olarak ifade edilmektedir ve belli koşullar altında gelir vergisine tabi tutulmaktadır.

Mesken kira geliri elde edenler elde ettikleri kira gelirinin 2024 yılı için istisna tutarı olan 33.000 TL’yi aşması halinde GMSİ beyannamesi verirler. 2024 yılı içerisinde 33.000 TL ve altında mesken kira geliri elde edenler beyanname vermek zorunda değildir.

2024 yılı için konut geliri istisna tutarı 33.000 TL dir.

Sahibi bulundukları konutları kiraya verenler gerçek gider yöntemini seçmesi durumunda oturdukları konut veya lojman için ödedikleri kira bedelini gider olarak düşebilirler.

  • Götürü Gider Yöntemi:Bu usulde belge aranmaksızın kira gelirlerinden istisna tutarı düşüldükten sonra kalan tutarın % 15’i götürü gider olarak hasılattan indirilir.
  • Gerçek Gider Yöntemi: Bu usulün seçilmesi durumunda, kira gelirinden Gelir Vergisi Kanununda belirtilen giderler indirilebilir. Ancak, bu giderlerin vergiden istisna edilen tutara isabet eden kısmı indirilemez. İndirim konusu yapılan giderlerin belgelendirilmesi zorunlu olup, bu belgelerin 5 yıl süresince saklanması gerekmektedir.

  • Kira gelirlerinin vergilendirilmesinde, gayrisafi hasılattan indirilebilecek gerçek giderlerin toplam tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

    • İndirilebilecek Gider = (Toplam Gider x Vergiye Tabi Hasılat) / Toplam Hasılat
    Vergiye Tabi Hasılat = Toplam Hasılat - Konut Kira Geliri İstisnası

  • Örneğin, 2024 yılında 50.000 TL kira geliri elde eden bir mükellefin bu yıl içinde yaptığı indirilebilir nitelikteki harcamalar toplamı 10.000 TL’dir. Konut kira geliri istisnasından yararlanan bu mükellefin gerçek gider yöntemini seçmesi halinde indirilebilecek gideri ne kadardır?

    • Vergiye tabi hasılat = 50.000 - 33.000 = 17.000
    İndirilebilecek gider = (10.000 x 17.000) / 50.000 = 3.400

    Götürü gider yöntemini seçen mükellefler, (hakları kiraya verenler hariç) kira gelirlerinden istisna tutarını düştükten sonra kalan tutarın % 15’i oranındaki götürü gideri gerçek giderlere karşılık olmak üzere indirebilirler. Ancak, bu usulü seçen mükellefler iki yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemine dönemezler.

  • Götürü gideri yöntemini seçen mükellefler iki yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemine dönemez. Gerçek gider yönteminden yararlanan mükellefler ise istedikleri zaman götürü gider yönteminden faydalanma hakkına sahiplerdir.
  • Örneğin 2022 yılında ilk defa götürü gider yöntemini seçen bir mükellef 2023 yılında da götürü gider yöntemini seçmek zorundadır. Mükellef 2024 yılında ise gerçek gider yöntemini seçebilir.

  • Vergi kesintisine (tevkifata) tabi işyeri kira gelirleri elde edenler, kira gelirlerinin brüt tutarı 2024 yılı için beyanname verme sınırı olan 230.000 TL’yi aşması halinde beyanname verirler.
  • Vergi kesintisine tabi olmayan işyerlerinden kira geliri elde edenler ise 2024 yılı için beyanname verme sınırı olan 13.000 TL’yi aşması halinde beyanname verirler.

  • İşyeriyle birlikte mesken kira geliri de elde edilmesi halinde mesken kira gelirinin 33.000 TL istisna tutarı düşüldükten sonraki kalan tutarı ile işyeri kira geliri toplamının brüt tutarının 230.000 TL yi aşması halinde mükellefler hem işyeri hem de mesken kira gelirini beyan etmek zorundadır. Mesken kira geliri eğer 33.000 TL tutarının altında ise toplamaya dahil edilmez.

  • Şahıslardan her biri sadece kendi hissesine karşılık gelen kira gelirini beyan etmesi gerekir.

  • Meskenlerde elde edilen kira gelirleri beyan edilmez veya eksik beyan edilirse, 2024 yılı için 33.000 TL’lik istisnadan yararlanılamaz. Ancak idarece herhangi bir tespit yapılmadan önce, süresinde beyan etmedikleri veya süresinde verdikleri beyannamede yer almayan konut kirası gelirlerini, kendiliklerinden, süresinden sonra verecekleri beyanname ile beyan edenler söz konusu istisnadan yararlanabilirler. Kira gelirinin beyan edilmediğinin veya eksik beyan edildiğinin vergi dairesince tespit edilmesi halinde, vergi dairesi tarafından cezalı tarhiyat yapılır.

  • Kira geliri (GMSİ) dışında ücret kazancı, menkul sermaye iradı ve diğer kazanç iratları bir veya birkaçı olması durumunda beyanname bu sistem üzerinden verilebilir.

    • 193 Sayılı GVK’ya göre ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar (hizmet karşılığının mal olarak verilmesi) ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen (konut, araç sağlanması vb.) menfaatlerdir.

  • Kanunla kurulan emekli sandıkları ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesinde belirtilen sandıklar tarafından ödenen ve en yüksek Devlet memuruna yapılan en yüksek ödeme tutarını aşan emekli, malûliyet, dul ve yetim aylıkları.
  • Daha önce yapılmış veya gelecekte yapılacak hizmetler karşılığında verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler.
  • TBMM, İl Genel Meclisi ve Belediye Meclisi üyeleri ile özel kanunlarına veya idari kararlara göre kurulan daimi veya geçici bütün komisyonların üyelerine ve yukarıda sayılanlara benzer diğer kişilere bu sıfatları dolayısıyla ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler.
  • Yönetim ve Denetim Kurulları başkanı ve üyeleriyle, tasfiye memurlarına bu sıfatları dolayısıyla ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler.
  • Bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine ve her türlü yarışma jürisi üyelerine ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler.

    • 193 Sayılı GVK 23. Maddenin 11. Fıkrasına göre elde edilen emekli maaşı beyana tabi değildir.

    2024 yılında tek işverenden 3.000.000 TL'ye kadar kesintiye tabi olan ücret gelirlerinin beyana dâhil edilmesine gerek yoktur. 3.000.000 TL ‘yi aşan tek işverenden kesintiye tabi olan ücret elde edildiğinde ise beyan edilmesi gerekmektedir.

    193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu Geçici 72 nci Madde kapsamındaki gelirler toplamının, 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü diliminde yer alan tutarı ( 2024 yılı gelirleri için 3.000.000 TL ) aşması hâlinde, bu gelirler yıllık beyannameyle beyan edilir.

    Kesintiye tabi tutulmamış ücret gelirleri için, ücretin safi tutarının (matrah), asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını(2024 yılı için 204.025,44 TL) aşması halinde yıllık beyanname verilecektir.

    Birden fazla işverenden ücret alan ve birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı Gelir Vergisi Kanununda yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2024 yılı için bu tutar (230.000 TL dir.) aşmayan mükelleflerin, tamamı kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücretleri yıllık beyanname ile beyan edilmeyecektir.

  • Birden fazla işverenden kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden ücretlilerden, birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 230.000 TL’yi (Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar) aşan ücretliler elde ettikleri ücret gelirleri nedeniyle beyanname vermek zorundadırlar.
  • Birden sonraki işverenden alınan ücretlerin toplamı 230.000 TL yi aşması durumunda, ücretlerin tamamı (ilk işverenden alınan ücrette dahil olmak üzere) yıllık beyannameye dahil edilecektir.

    • Birden fazla işverenden ücret alınması halinde, ücret gelirleri beyanının tespiti için birinci işverenden alınan ücretin hangisi olacağı ücretli tarafından serbestçe belirlenecektir.

    Ücret gelirlerinde istisna tutarı yoktur.

  • Ordu Yardımlaşma Kurumu ve benzeri kamu kurumları için yapılan kanuni kesintiler
  • Kanunla kurulan emekli sandıkları ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesinde belirtilen sandıklara ödenen aidat ve primler ile İşsizlik Sigortası Pirimi
  • Kanunla Kurulan Emekli Sandıkları ile 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun Geçici 20 nci Maddesinde Belirtilen Sandıklara Ödenen Diğer Aidat ve Primler (GVK Md.63/2) (Askerlik, doğum vb için ödenen borçlanma primleri)
  • Sosyal Güvenlik Destek Primi
  • Hayat/Şahıs Sigorta Primleri
  • Çalışanlar tarafından ilgili kanunlarına göre sendikalara ödenen aidatlar
  • Engellilik İndirimi

    • Ücret geliri tutarını aşan indirimler bir sonraki yıla zarar olarak yazılamaz ertesi yıl indirim konusu yapılamaz.

  • Kesintiye tabi tutulmamış ücret gelirleri için, ücretin safi tutarının (matrah), asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını (2024 yılı için 204.025,44 TL) aşmaması halinde beyan edilmesine gerek yoktur. Bu tutarı aşması halinde yıllık beyanname verilecektir.

  • 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutardır (2024 yılı için 230.000 TL).

    • Asgari ücret istisnası uygulamasından, ücretleri gerçek usulde vergilendirilenler yararlanabilir.

  • Asgari ücret istisnasi en yüksek 35.305,08 TL olarak düşülebilir.

  • Beyanname üzerinde kesintiye tabi olan ve olmayan ücret gelirinden Asgari ücret istisnası düşülebilir

  • Gelir Vergisi Kanununa göre çalışma gücünün asgari %80'ini kaybetmiş bulunan hizmet erbabı birinci derece engelli, asgari %60'ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ikinci derece engelli, asgari %40'ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ise üçüncü derece engelli sayılır ve elde ettikleri ücret gelirlerinden aşağıda belirtilen aylık engellilik indirimi tutarları indirilir. GVK’ nun 36. Maddesi uyarınca muhtelif yerlerden ücret alan hizmet erbabı için engellilik indirimi bunlardan yalnız en yüksek olan ücretin vergisine uygulanır.
  • 2024 yılında elde edilen ücret gelirlerinde dikkate alınacak engellilik indirimi aylık tutarları şöyledir:
  • Birinci derece engelliler için   6900 TL
    İkinci derece engelliler için   4000 TL
    Üçüncü derece engelliler için   1700 TL

  • Engellilik indirimi en yüksek ücretten indirilebilirken, Asgari ücret istisnası çalışılan aylara isabet eden ücretten indirilebilir.

  • Ücret gelirlerini yıllık beyanname ile beyan eden ve bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan hizmet erbabı engellilik indiriminden yararlanabilecektir.

  • Yabancı ülkelerde bulunan işverenlerden alınan ve kesintiye tabi olmayan ücretler (varsa Türkiye dahilindeki kazanç ve iratlarıyla birlikte) ikametgâhın bulunduğu yerin vergi dairesine yıllık beyanname ile beyan edilir.
  • Ancak; Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin 14 numaralı bendi gereğince, kanunî ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan dar mükellefiyete tabi işverenlerin yanında çalışan hizmet erbabına, işverenin Türkiye dışında elde ettiği kazançları üzerinden döviz olarak ödediği ücretler Gelir Vergisinden istisna edilmiştir.
  • Bu istisnanın uygulanabilmesi için;
    - Türkiye'de hizmet arz eden gerçek kişinin bağlı bulunduğu işverenin dar mükellef kurum olması, bu kurumun da Türkiye'de hiçbir şekilde kazanç elde edecek mahiyette faaliyette bulunmaması,
    - Dar mükellef kurumda çalışan kişinin hizmet erbabı ve yapılan ödemenin de ücret niteliğinde olması,
    - Dar mükellef kurumun Türkiye'deki personeline yapacağı ödemenin bu kurumun yurtdışı kazançlarından karşılanması,
    - Ücretin döviz olarak ödenmesi,
    - Ödenen ücretin dar mükellef kurumun Türkiye'deki hesaplarına gider olarak kaydedilmemesi
    şartlarını bir arada taşıması gerekmektedir.

  • Yabancı ülkelerin Türkiye'de bulunan elçi, maslahatgüzar ve konsolosları ile elçilik ve konsolosluklara mensup olan ve o ülkenin uyruğunda bulunan memurları dışında kalan memur ve hizmetlilerin yalnızca bu işlerden dolayı aldıkları ücretler, karşılıklı olmak koşuluyla gelir vergisinden istisna edilmiştir.
  • Karşılıklılık esasının uygulanmadığı durumlarda karşılık esasına uymayan ülkenin Türkiye'deki temsilciliğinde çalışan memurlar istisnadan yararlanamazlar. Bu durumda ücret sahipleri elde ettikleri kesintiye tabi olmayan ücret gelirini yıllık gelir vergisi beyannamesiyle oturdukları mahallin vergi dairesine beyan edeceklerdir.

  • Bir kısım hizmet erbabının gerçek ücret üzerinden vergilendirilmesi ücretin saptanmasındaki güçlük nedeniyle mümkün olmamaktadır. Diğer ücretlilerin safi ücretleri, takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarının %25'idir.
  • Gelir Vergisi Kanununda diğer ücretli kapsamında sayılan hizmet erbapları şöyledir;
    • Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabı yanında çalışanlar,
    • Özel hizmetlerde çalışan şoförler,
    • Özel inşaat sahiplerinin ücretle çalıştırdığı inşaat işçileri,
    • Gayrimenkul sermaye iradı sahibi yanında çalışanlar,
    • Gerçek ücretlerinin tespitine imkân olmaması nedeniyle, Danıştay'ın olumlu görüşü ve Maliye Bakanlığınca bu kapsama alınanlar.
  • Diğer ücretler için yıllık beyanname verilmez, diğer gelirler nedeniyle beyanname verilmesi halinde de bu gelirler beyannameye dahil edilmez.

  • Ücret kazancı dışında kira geliri (GMSİ) menkul sermaye iradı ve kazanç ve diğer kazanç ve iratlardan bir veya birkaçı olması durumunda beyanname bu sistem üzerinden verilebilir.

    • Sahibinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında nakdi sermaye veya para ile temsil edilen değerlerden müteşekkil sermaye dolayısıyla elde ettiği kar payı, faiz, kira ve benzeri iratlar menkul sermaye iradıdır.

    Vergi kesintisine tabi olmayan ve istisna uygulanmayan menkul sermaye iratlarının 2024 yılı için 13.000 TL’yi aşması halinde beyanname verilmesi zorunludur.

    Vergi kesintisine tabi olan menkul sermaye iratlarının 2024 yılı için 230.000 TL’yi aşması halinde beyanname verilmesi zorunludur.

  • 01.01.2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan her çeşit tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden elde edilen gelirler
  • Tam mükellef kurumlar tarafından yurtdışında ihraç edilen tahviller ile tam mükellef varlık kiralama şirketleri tarafından yurtdışında ihraç edilen kira sertifikalarından sağlanan gelirler. (Eurobondlar dahil)
  • Tam mükellef kurumlardan elde edilen kar payları

  • Kıyı bankacılığından (off-shore bankacılık) elde edilen faiz gelirleri
  • Hisse senetleri ve tahvillerin vadesi gelmemiş kuponlarının satışından elde edilen bedeller (01.01.2006 tarihinden önce ihraç/iktisap edilenler)
  • İştirak hisselerinin sahibi adına henüz tahakkuk etmemiş kar paylarının devir ve temliki karşılığında alınan para ve yayınlar
  • Her çeşit senetlerin iskonto edilmesi karşılığında alınan iskonto bedelleri
  • Yurt dışından elde edilen diğer menkul sermaye iratları (faiz, repo, kar payı vb.)
  • Her çeşit alacak faizleri

    • 2024 takvim yılında elde edilen bir kısım menkul sermaye iradının beyanında dikkate alınacak indirim oranı %123,64’dir.

    İlgili takvim yılında elde edilen menkul sermaye iratlarından, 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan ve Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5) numaralı bendinde sayılan her nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirlere indirim oranı 1’den büyükse beyan edilmeyecek, 1’den küçükse beyan edilecektir. (Eurobondlar hariç)

    Dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilen menkul sermaye iratlarının beyanında indirim oranı uygulanmayacaktır.

    Tam mükellef kurumlardan elde edilen kar paylarının yarısı gelir vergisinden istisna olup, kalan tutar vergiye tabi gelir olarak dikkate alınacaktır. Beyana tabi başka gelirlerin bulunmaması halinde, vergiye tabi gelir 2024 yılı için 230.000 TL’yi aşıyor ise beyan edilecektir. Beyan edilen tutar üzerinden hesaplanan gelir vergisinden, kurum bünyesinde karın dağıtımı aşamasında yapılan % 10 (22 Aralık 2024 tarihi itibariyle kar paylarına %15 olarak tevkifat oranı uygulanacaktır) oranındaki vergi kesintisinin tamamı (istisnaya isabet eden kısım dahil) mahsup edilecek olup, mahsup sonrası kalan tutar genel hükümler çerçevesinde red ve iade edilecektir.

    Sadece adi komandit şirketlerin komanditer ortakları, limited şirket ortakları ve anonim şirketlerin kurucu ortakları ile yönetim kurulu üyesi olan ortaklarınca indirilebilecektir.

    Ödenen primlerin, beyan edilen menkul sermaye iradının yetersiz olması halinde müteakip yıllarda devreden geçmiş yıl zararı olarak indirilmesi mümkün değildir.

  • Depo etme ve sigorta ücretleri gibi menkul kıymetlerin muhafazası için yapılan giderler
  • Temettü hisseleri ile faizlerin tahsil giderleri (Şirket toplantılarına bizzat veya bilvekale iştirak gibi sermayenin idaresi için yapılan giderler irattan indirilmez)
  • Menkul kıymetler ve bunların iratları için ödenen her türlü vergi, resim ve harçlar (gelir vergisi irattan indirilemez)

    • Menkul sermaye iradı dışında kira geliri (GMSİ), ücret kazancı ve diğer kazanç ve iratlardan bir veya birkaçı olması durumunda beyanname bu sistem üzerinden verilebilir.

    Diğer Kazanç ve İratlar 193 Sayılı GVK’da yer alan Değer Artışı Kazançları ve Arızi Kazançlardan oluşmaktadır.

    193 Sayılı GVK’da yer alan mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazancıdır.

  • Aşağıda yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazançlarıdır.
  • İvazsız olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin veya diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar.
  • 70 inci maddenin birinci fıkrasının (5) numaralı bendinde yazılı hakların (ihtira beratları hariç) elden çıkarılmasından doğan kazançlar.
  • Telif haklarının ve ihtira beratlarının müellifleri, mucitleri ve bunların kanunî mirasçıları dışında kalan kimseler tarafından elden çıkarılmasından doğan kazançlar.
  • Ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar.
  • Faaliyeti durdurulan bir işletmenin kısmen veya tamamen elden çıkarılmasından doğan kazançlar.
  • İktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç) GVK 70 inci maddenin birinci fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) numaralı bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tâbi çiftçilerin ziraî istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil) ve hakların, iktisap tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar (Kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatları dolayısıyla tahsis ettikleri gayrimenkulleri tahsis tarihinde ortak tarafından satın alınmış sayılır.).

    • Arama, işletme ve imtiyaz hakları ve ruhsatları, ihtira beratı, alameti farika, marka, ticaret unvanı, her türlü teknik resim, desen, model, plan ile sinema ve televizyon filmleri, ses ve görüntü bantları, sanayi ve ticaret ve bilim alanlarında elde edilmiş bir tecrübeye ait bilgilerle gizli bir formül veya bir imalat usulü üzerindeki kullanma hakkı veya kullanma imtiyazı gibi haklar değer artış kazancında bahsi geçen haklardır.

    2024 yılı gelirlerine uygulanacak istisna tutarı 87.000 TL dir.

    İstisna ilk madde(İvazsız olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin veya diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar) hariç diğer tüm gelir unsurlarında uygulanacaktır.

    Endeksleme; alış tarihinden önceki ay ve satış tarihinden önceki ay ÜFE oranındaki artış %10 ve üzeri ise mal ve hakların alış bedeline bu artış oranı uygulanarak bulunan yeniden değerlenmiş alış bedeli ile satış bedeli arasındaki fark bulunarak gayrisafi kazanç bulunur. Eğer ÜFE artış oranı %10 un altında ise alış bedelinde herhangi bir işlem yapmadan satış bedelinden düşülür.

    Endeksleme satışı yapılan mal ve hakların; alış tarihinden bir önceki ay ÜFE ile satış tarihinden önceki ay ÜFE oranı arasındaki artış miktarının %10 ve üzeri olduğu durumlarda yapılır, aksi halde yapılmaz.

    Miras yoluyla veya bedelsiz sahip olunan gayrimenkullerin satılması değer artışı kazancının konusuna girmemektedir.

    193 Sayılı GVK 82.maddede yazılı olan kazanç türleri arızi kazançları oluşturmaktadır

  • Arızî olarak ticarî muamelelerin icrasından veya bu nitelikteki muamelelere tavassuttan elde edilen kazançlar.
  • Ticarî veya ziraî bir işletmenin faaliyeti ile serbest meslek faaliyetinin durdurulması veya terk edilmesi, henüz başlamamış olan böyle bir faaliyete hiç girişilmemesi, ihale, artırma ve eksiltmelere iştirak edilmemesi karşılığında elde edilen hâsılat.
  • Gayrimenkullerin tahliyesi veya kiracılık hakkının devri karşılığında alınan tazminatlar ile peştemallıklar (kiracıya ait tesisat ve malların tahliye ve devri sırasında kiralayan veya yeni kiracıya devrinde doğan kazançlar dahil).
  • Arızî olarak yapılan serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla tahsil edilen hâsılat.
  • Gerçek usulde vergiye tâbi mükelleflerin terk ettikleri işleri ile ilgili olarak sonradan elde ettikleri kazançlar (zarar yazılan değersiz alacaklarla, karşılık ayrılan şüpheli alacakların tahsili dahil).
  • Dar mükellefiyete tâbi olanların 45 inci maddede yazılı işleri arızî olarak yapmalarından elde ettikleri kazançlar.

    • Arızi kazançlarda 2024 yılı gelirlerine uygulanacak istisna tutarı 200.000 TL dir.

    Bir takvim yılında elde edilen arızi kazançlardan (1), (2), (3) ve (4) numaraları bentlerde yazılı olan kazançlar (Henüz başlamamış olan ticari, zirai veya mesleki bir faaliyete hiç girişilmemesi ile ihale, artırma ve eksiltmelere iştirak edilmemesi karşılığında elde edilen kazançlar hariç) toplamının 2024 yılı gelirleri için 200.000 TL’si gelir vergisinden müstesnadır.

    Diğer kazanç ve iratlar dışında kira geliri(GMSİ), ücret kazancı ve menkul sermaye iradından bir veya birkaçı olması durumunda beyannema bu sistem üzerinden verilebilir.